Ana içeriğe atla

Olympia Zeus Heykeli


Olympia’daki Zeus Heykeli, Antoine-Chrysostome Quatremère de Quincy, 1815. Kamu malı (Public Domain). Kaynak: Wikimedia Commons.

Olympia’daki Zeus heykeli, MÖ 5. yüzyılda ünlü heykeltıraş Phidias tarafından yapılmış olup Antik Dünyanın Yedi Harikası arasında sayılan görkemli bir başyapıttır. Yaklaşık 12–13 metre yüksekliğe ulaşan bu altın-fildişi (krizelafantin) heykel, oturur pozisyondaki Zeus’u tasvir eder ve görkemiyle antik dönemde birçok yazarın dikkatini çekmiştir. Antik yazarlar arasında Strabon, heykelin olağanüstü boyutlarını özellikle vurgulayarak, tanrının ayağa kalkması halinde tapınağın çatısını yıkacağını aktarır (Strabon, Geographica, 8.3.30). Pausanias ise tapınağı gezdiğinde heykelin elinde Zafer tanrıçası Nike’yi, diğer elinde ise kartal figürlü bir asayı tuttuğunu ve tahtının mitolojik kabartmalarla süslendiğini ayrıntılı biçimde betimler (Pausanias, Description of Greece, 5.11.1).

Heykel, Olympia’daki Zeus Tapınağı’nın merkezinde yer alıyordu; hem tanrıya duyulan saygıyı yüceltmek hem de Panhellenik Olimpiyat Oyunları’na ev sahipliği yapan bu kutsal alanın prestijini artırmak için inşa edilmişti. Yaklaşık MÖ 456 yılında tamamlanan tapınak, Dor düzenindeki mimarisiyle heykelin görkemini vurgulayan bir çerçeve oluşturuyor, iç mekân düzeni ise ziyaretçilerin tanrının huzurunda olduklarını hissetmelerini sağlıyordu. Heykelin konumu ve ihtişamı, yalnızca dini bir sembol değil, aynı zamanda Yunan dünyasının birliğini ve ortak kültürel kimliğini yansıtan bir unsur olarak öne çıkıyordu.

Zeus heykelinin akıbeti ise kesin olarak bilinmemektedir. Antik kaynaklar, Roma döneminde Konstantinopolis’e taşındığını, daha sonra ise bir yangında yok olduğunu aktarır. Bazı rivayetler, Olympia’daki tapınağın terk edilmesi ve depremlerle birlikte heykelin orada yıkıldığını ileri sürer. Her halükârda, heykel günümüze ulaşamamış, yalnızca yazılı anlatılar ve arkeolojik bulgular aracılığıyla hatırlanabilmiştir. Bugün dijital rekonstrüksiyonlar sayesinde yeniden canlandırılmaya çalışılan Zeus heykeli, antik dünyanın görkemli sanat anlayışının simgesi olarak görülmeye devam etmektedir.


KAYNAKLAR


Pausanias, Description of Greece, 5.11.1
Strabon, Geographica, 8.3.30
Wikipedia, Statue of Zeus at Olympia. Erişim: 22 Ağustos 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Statue_of_Zeus_at_Olympia
World History Encyclopedia, Statue of Zeus at Olympia. Erişim: 22 Ağustos 2025, https://www.worldhistory.org/Statue_of_Zeus_at_Olympia/


Etiketler:

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Eski Yunan'da Kent Devleti (Polis) ve Özellikleri

Atina akropolisi, A.Savin (Public Domain) Polis (çoğul poleis) eski Yunan siyasal ve sosyal yaşamının en karakteristik örgütleniş biçimidir ve esasen eski Yunan'a özgü bir kavramdır. Kent devleti ise modern bir yakıştırmadır. Kent devleti Mezopotamya'da Erken Tunç Çağı'ndan bu yana örneklerini gördüğümüz eski bir siyasi oluşumdur. Kısacası kent devleti bir kent ve onun etrafındaki toprakları kapsayan belirli bir alandır ve bu alan bir bütün halinde bir siyasi birimdir. Yunanlar bu düzene "polis" adını vermişlerdir. Politika kelimesi de buradan gelmektedir. Polisin siyasi ve toplumsal yapısı doğu krallıklarındaki kentlerden farklıydı. Doğu kentlerinde iktidar gücünü tanrıdan aldığını iddia eden veya buna inanan ve doğrudan tanrı sayılan krallara aitti. Kral veya Firavun denilen bu yöneticilerin yetkileri sınırsızdı ve hakimiyetleri içerisinde yer alan bütün kentler onların mutlak otoritesine tabiydiler. Yunan polislerindeki yurttaşlık (politai) kavramı ve yeri geld...
Yorum Gönder
Devamı

Alman Çeşmesi

Alman Çeşmesi, Sultanahmet Meydanı, Foto : M. Özveren. Alman Çeşmesi, Alman İmparatorluğu Kaiseri II. Wilhelm tarafından 1898 yılında Osmanlı topraklarına yaptığı ikinci ziyaretinde gördüğü ilgi ve sevginin de etkisiyle Sultan II. Abdülhamid ve İstanbul halkına hediye edilmiştir. Almanya'da yapılıp İstanbul'a getirilen çeşme, tarihi bakımdan büyük öneme sahip olan Sultanahmet Meydanı üzerine dikilmiştir. I. Ahmed Türbesi'nin karşısında yer alan çeşmenin mimarı Max Spitta'dır. Neo-Bizans üslubunda yapılan çeşmenin açılış tarihi 27 Ocak 1901'dir. Çeşme yaklaşan dünya savaşı öncesinde Türk-Alman siyasi yakınlaşmasının da bir göstergesidir.
Yorum Gönder
Devamı

Laokoon ve Oğulları Heykeli

Laokoon ve Oğulları Heykeli, Vatikan Müzeleri, Foto : M. Özveren. Laokoon heykel grubu, tanrı Apollon tarafından gönderilen yılanların Troialı rahip Laokoon ve iki oğluna bir sunakta saldırmasını konu edinmektedir. Troia Savaşı sırasında içi savaşçı dolu tahta atın şehre alınmamasını öğütleyen Laokoon ve oğulları, Troia'nın yok edilmesine karar veren tanrıların isteğine karşı geldikleri için Apollon'un gönderdiği yılanlar tarafından öldürülürler. Heykel bu mitolojik hadiseyi tasvir etmektedir. Eserde baba ve iki oğlunun dramatik hayatta kalma mücadelesi canlandırılmaktadır. Yılanların Laokoon ve oğullarının bedenlerine dolanması, karakterlerin vücutlarındaki kasılmalar ile yüzlerindeki derin acı ve korku dikkat çekmektedir. Merkezde yer alan Laokoon ve solunda acıdan bayılmak üzere olan oğlu, en sağdaki diğer oğlu tarafından çaresizce izlenmektedir. Figürlerin acı içindeki vücutları ve çaresizce kurtulma çabaları etkileyici bir biçimde yansıtılmıştır.  Romalı Gaius Secundus Pli...
Yorum Gönder
Devamı