 |
| Delphi Arabacısı, Delphi Arkeoloji Müzesi. Fotoğraf: Adam Carr, Wikimedia Commons, Public domain. |
Delphi Arabacısı, antik Yunan bronz heykel sanatının en önemli ve nadir örneklerinden biridir. MÖ 478–474 yılları arasına tarihlenen eser, Pythia Oyunları’nda kazanılan bir zaferin ardından Sicilya’daki Gela tiranı Polyzalos tarafından Apollon Tapınağı’na sunulan adak olarak yapılmıştır. 1896 yılında Delphi’deki kutsal alanda yapılan kazılar sırasında ortaya çıkarılan heykel, aslında bir araba ve dört atla birlikte daha büyük bir kompozisyonun parçasıydı; günümüze yalnızca sürücü figürü ulaşmıştır.
Yaklaşık 1,80 metre boyundaki heykel, bronz dökümünde kayıp mum tekniğinin başarılı bir uygulamasını gösterir. Baş, gövde, kollar ve ayaklar ayrı ayrı dökülmüş ve özenle birleştirilmiştir. Oniks taşından kakmalı gözler, bakırdan işlenmiş dudaklar ve gümüş detaylı saç bandı, esere olağanüstü bir gerçeklik kazandırır. Figürün giydiği uzun tunik (xystis), alt kısımlarda düz ve ağır kıvrımlarla, üst kısımlarda ise daha hareketli çizgilerle işlenerek durağan duruşa dinamizm katılmıştır. Sağ elde kaybolmuş bir kırbaç, sol elde ise dizginleri tutuşu, heykelin yarış arabasını yöneten bir bütünün parçası olduğuna işaret eder.
Üslup açısından Delphi Arabacısı, Arkaik dönemin katı ve şematik formlarından sıyrılarak Erken Klasik dönemin dingin sadeliğine geçişi yansıtır. Yüzdeki ifadesiz ama aynı zamanda vakur bakış, zaferin coşkusundan çok ölçülülüğü ve özdenetimi ön plana çıkarır. Bu tavır, antik Yunan dünyasının “her şeyde ölçü” anlayışıyla bütünleşir. Gücünü kontrol eden bir beden ve sakin bir zihnin birlikteliği, eseri dönemin felsefi düşünceleriyle uyumlu hale getirir.
Heykelin günümüze ulaşabilmesi büyük ölçüde tesadüfî bir durumdur. Delphi’de meydana gelen bir toprak kayması, eserin yıkıntılar altında korunmasını sağlamış ve bronzdan yapılmış diğer birçok heykelin aksine eritilerek yok olmasını engellemiştir. Bugün Delphi Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen Delphi Arabacısı, hem teknik ustalığı hem de idealize edilmiş estetik dengesiyle Antik Yunan sanatının en etkileyici miraslarından biri olarak kabul edilmektedir.
KAYNAKLAR
https://tr.khanacademy.org/humanities/ancient-art-civilizations/greek-art/early-classical/v/charioteer-delphi
https://en.wikipedia.org/wiki/Charioteer_of_Delphi
Yorumlar
Yorum Gönder